Bu bölümde dalışla ilgili sıkça sorulan sorulara cevaplarımı paylaşıyorum. Başka sorularınız varsa bana evrren@hotmail.com 'dan ulaşabilirsiniz.
1. Vurgun nedir?
Diğer adıyla dekompresyon hastalığı, dalış sırasında vücutta biriken azotun, dalıcı dalış kurallarında belirtilen süreleri ihlal edilerek çıkış yapması sonucu vücüttan atılamaması ve bu nedenle uyuşma, kaşıntı vb dolaşım sorunlarına yol açması durumudur. Tedavisi mümkün bir hastalıktır, geçicidir. Oksijen ve basınç odası seansları ile hasta tedavi edilir. Kurallara uygun dalışlar gerçekleştirildiğinde bu durumla karşılaşma ihtimali yoktur. Özellikle son yılarda yaygınlaşan kola takılan dalış bilgisayarları sayesinde dalıcı suda kalması gereken süreyi, yapması gerekeni sürekli olarak bu cihazdan takip edebilmekte, cihaz gerektiğinde uyarı sinyalleri vermektedir.
2. Dalış tehlikeli bir aktivite midir?
Dalış eğitimlerinde öğretilen kurallara uyulduğu takdirde hiçbir tehlikesi yoktur, hatta araba kullanmaktan çok daha güvenlidir. Eğitimler sırasında yoğun olarak olası acil durumlar ve çözüm yöntemleri öğretilmekte ve uygulanmaktadır.Ayrıca grup halinde dalış yapıldığı için her zaman sorun yaşayan dalıcıya yardımcı olan birileri vardır. Tabi her doğa sporunda olduğu gibi doğanın gücünün farkında olunmalı, emniyet ön planda olacak şekilde dalışlar yapılmalı, gereksiz riskler alacak davranışlardan kaçınılmalıdır.
3. Yüzme bilmeyen dalabilir mi?
Mantık olarak suya, denize alışık olmayan birinin yapay ekipmanla denizin derinliklerinde gezme isteği çelişik bir durumdur. Ekipman zaten su üstünde durmayı sağladığından yüzme bilmek şart olmasa da malzemenin çalışmadığı ya da bozulduğu acil durumlarda yüzme bilmeyen kişinin hayatı riske girecektir. Bu nedenle haklı olarak federasyon tarafından da ön koşul olarak belirtildiği üzere dalıcı yüzme bilmelidir. Yurtdışında bu kesin bir kural olmayabilir ancak benim tecrübelerimden yüzme bilmeyen, suya alışık olmayan kişiler eğitimde çok sıkıntı çekmektedirler. Bunun yerine yüzme öğrenip dalış eğitimine başlamak en sağlıklısı ve daha keyifli olacaktır.
4. Köpekbalığı dalış için tehlikeli midir?
Köpekbalığı denizlerimizde çok sık görülen bir canlı değildir, insanlardan uzakta derinlerde yaşarlar. Genelde orkinos vb büyük balıkların yaşadığı akıntılı alanlarda görülürler. Çok sık olmamakla birlikte özellikle görebilmek için yuvalarının olduğu bölgelere özel dalışlar düzenlenir. Dalıcıyı gördüğünde de yaklaşmaz.
5. Kaç metreye dalınıyor?
Sportif dalış sınırı dalış ekollerine göre 30-40m arasında değişmektedir. Türkiye'de 30mdir. Sadece derin dalış eğitimi amaçlı 42m dalışı yapılmaktadır. Zaten canlıların çoğu 20m'den daha sığ yerlerde yaşamaktadır. Ayrıca daha uzun süre suda kalabilmek için 30mden daha sığ dalışları tercih ederiz.
6. Nerelerde dalış yapılabiliyor?
Sularla çevrili bir ülkede yaşadığımız düşünülürse çok fazla yerde dalınş yapabilme inkanımız var. Dalışlar genelde önceden tespit edilmiş dalış noktalarında yapılır. Saros, Çanakkale, Ayvalık, Bodrum, Kaş en ünlü dalış bölgeleridir çok çeşitli dalışlar yapılabilmektedir. Dünyada ise denize kıyısı olan hemen heryerde dalış noktaları mevcut. En meşhuru ve bize en yakını Kızıldeniz. Dalınmak istenen bölgede bir dalış merkezine gidilerek gerekli dalış organizasyonu yapılır.
7. Herkes dalabilir mi?
14 yaşını doldurmuş dalışa engel sağlık sorunu olmayan, yüzme bilen herkes dalış yapabilir. Eğitim ve ardından bröve alındıktan sonra dünyanın her yerinde dalış yapılabilir. Dalış brövesiz sadece deneme dalışı denilen eğitmen eşliğinde maksimum 7m'e kadar dalış yapılabilir.
8. Tek başıma dalabilir miyim?
Hayır. Dalış en az 2 kişi yapılan bir aktivitedir. Yeni bröve almış kişi en az 3 yıldız bir dalıcı ile dalabilir. 2 adet 2 yıldız beraber dalabilir. Genelde dalışlar başında en az 3 yıldız dalış lideri olan 6-8 kişilik gruplar halinde her 2 dalıcı eşleştirilerek yapılır.
9. SCUBA ne demek?
Açılımı Self Contained Underwater Breathing Apparatus, kaynağı kendinden sualtı nefes alma aparatı. Yani hava kaynağı karadan değil kendi üzerinde bulunan hava alınabilen ekipman anlamına geliyor.
10. Nefesli serbest dalışla SCUBA arasındaki farklar nedir?
Bu iki dalışın insan üzerinde etkileri farklıdır. Su üstünde nefes alındığından dekompresyon serbest dalışta olmamaktadır.Ancak su bayılması tabir edilen uzun süre havasız kalmaktan kaynaklanan bilinç kaybı riski vardır. Scuba'da suda daha uzun süre kalınabiliyor, havasız kalmak gibi bir sorun yok, dalış sırasında nefes tutmadan normal nefes alınıp verilmektedir.Serbest dalış çok iyi fiziksel kondisyon isterken scubada yavaş ve rekabet koşulu olmadan hareket edildiğinden kondisyon çok önemli değil. Sualtında gezmek, canlılarla oynamak, fotoğraf çekimi için scuba daha uygun.
11.Dalışa başlamak için yaş sınırı var mı?
Evet, 14 yaş sınırı var.
12. Kışın dalınır mı?
Evet. Aslında dalış için gerekli ekipman olduğu sürece iklim, yer kısıtı çok fazla yoktur. Hatta en uç noktada buz dalışı diye adlandırılan buz tutan deniz ve göllerde yapılan bir dalış türü bulunuyor. Tabi bunun için özel ekipman ve planlama yapılıyor. Normal şartlarda iklim nedeniyle ülkemizin kuzey bölgelerinde kışları dalış pek yapılmaz ancak güney sahillerimizde iklimin elverişliliği nedeniyle yılın büyük çoğunluğunda rahatlıkla dalış yapılabiliyor. Kışa denk gelen bayramlarda Mısır Kızıldeniz 26 derece su sıcaklığı ve 23-14 derece hava sıcaklığı ile bizim için ideal dalış bölgelerinin başında geliyor. Ayrıca KKTC de iyi bir opsiyon.
13. İstanbul ve civarında dalış noktaları var mı?
Evet. Sivriada ve Yassıada'da dalış noktaları mevcut ancak görüş mesafesi çok az ve görülebilen canlı sayısı fazla değil. 20-30 yıl önce tüm dalışlar İstanbul'da yapılabiliyordu. Kirlilikle birlikte görüş mesafesinin düşmesi nedeniyle İstanbul'a en yakın Ege sahili olan 3saat uzaklıktaki Saros'a gidilmeye başlandı. Şu anda da halen Saros bozulmamış doğası ve denizi ile İstanbullular için vazgeçilmez.
14.Yurtdışında dalış için ne gerekiyor?
En az 2 yıldız bröveniz olması gerekli. Ancak bröveniz yoksa eğitmen eşliğinde Max 7m deneme(discovery) dalışı yapabilirsiniz.
15. Dalış yaparken zıpkınla avcılık yapılabilir mi?
Hayır. Scuba ile avcılık yasaktır. Avcılık sporunda prensip avcı canlı ile aynı şartlarda olması gerekiyor.Scuba ile dalan dalıcının ezici üstünlüğü nedeniyle bu prensibe uymuyor.
16. Dalışlar ne kadar zaman sürüyor?
Dalış ekibindeki kişilerin hava tüketimi, tecrübe, dalınacak derinlik, akıntı koşulları, görülecek şeyler gibi kriterlere göre değişmektedir. Tecrübeli ekiple dalış genelde 30-60dk arası değişmektedir.
17. Dalıcının dalış esnasında havası biterse napıyor?
Böyle bir durumla fazla karşılaşılmıyor çünkü dalış lideri dalıcılarla dalış boyunca hava miktarı kontrolü yapıyor. Havası kritik seviyeye gelen dalıcı lidere haber veriyor ve dalış bitiriliyor. Acil durumda ise yedek hava kaynağı ile havası yeterli başka dalıcıdan hava sağlanıyor. Bu acil durumun çözümü eğitimler sırasında tüm dalıcılara detaylı öğretiliyor.
Tüple daldigimiz zaman nefes tutarak hava tasarufu yaparsak cigerimize zarar verirmiyiz?
YanıtlaSil